W Polsce, zgodnie z Kodeksem pracy, ekwiwalent za urlop wypoczynkowy przysługuje pracownikowi, który nie wykorzystał przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym. Podstawowe zasady obliczania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop są określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 roku.
Wysokość ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy oblicza się według następujących zasad:
1. Określenie przysługującego urlopu wypoczynkowego: Pracownikowi przysługuje określona liczba dni urlopu wypoczynkowego, zależna od stażu pracy. W Polsce pracownikom przysługuje 20 dni urlopu wypoczynkowego, gdy ich staż pracy wynosi mniej niż 10 lat, oraz 26 dni urlopu, gdy staż pracy wynosi 10 lat lub więcej.
2. Obliczenie niewykorzystanych dni urlopu: Należy określić liczbę dni urlopu, które pracownik nie wykorzystał w danym roku kalendarzowym.
3. Obliczenie wynagrodzenia za niewykorzystane dni urlopu: Aby obliczyć ekwiwalent za niewykorzystane dni urlopu, należy pomnożyć liczbę niewykorzystanych dni przez średnie wynagrodzenie za dzień pracy pracownika. Średnie wynagrodzenie za dzień pracy oblicza się, dzieląc wynagrodzenie za miesiąc przez liczbę dni roboczych w danym miesiącu.
4. Uwzględnienie dodatków i premii: W przypadku, gdy pracownik otrzymuje dodatki, premie lub inne świadczenia, które wchodzą w skład wynagrodzenia, należy je uwzględnić przy obliczaniu ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.
5. Wypłata ekwiwalentu: Pracodawca jest zobowiązany wypłacić ekwiwalent za niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego w terminie wypłaty wynagrodzenia za ostatni miesiąc pracy.
Do obliczenia wysokości ekwiwalentu pieniężnego za urlop należy uwzględnić:> Składniki wynagrodzenia ustalone w stałej miesięcznej wysokości, należne w miesiącu, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu.
> Wynagrodzenie zmienne wypłacone pracownikowi w okresie 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy składników wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc) oraz wynagrodzenie zmienne wypłacone w okresie 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu (dotyczy składników wynagrodzenia za okresy dłuższe niż jeden miesiąc).
Jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu stanowiącego podstawę obliczenia przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, wynagrodzenie dzieli się przez liczbę faktycznie przepracowanych dni. Następnie oblicza się wynagrodzenie za jeden dzień przepracowany i mnoży się przez liczbę dni, jaką pracownik przepracowałby, gdyby pracował we wszystkie dni przewidziane w rozkładzie czasu pracy.
Jeśli pracownik przez cały okres przyjęty do obliczenia podstawy ekwiwalentu nie otrzymał wynagrodzenia lub przebywał na urlopie lub zwolnieniu chorobowym, uwzględnia się najbliższe miesiące kalendarzowe, za które otrzymał wynagrodzenie.
Współczynnik do obliczenia ekwiwalentu za jeden dzień urlopu jest obliczany corocznie przez odejmowanie liczby niedziel, świąt i dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy od liczby dni w danym roku kalendarzowym, a następnie dzielenie tego wyniku przez 12.
Kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia oblicza się przez podzielenie sumy wynagrodzenia ustalonego w stałej miesięcznej wysokości, przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia za okresy jednomiesięczne lub krótsze oraz przeciętnej wysokości zmiennych składników wynagrodzenia za okresy dłuższe niż jeden miesiąc przez współczynnik. Następnie otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu dzieli się przez 8, aby uzyskać ekwiwalent za jedną godzinę urlopu.